ساخت فیلم کوتاه در اپیزود فیلم

جهان ساخت فیلم کوتاه

ساخت فیلم کوتاه از این نظر که زمان کمتری برای  روایت داستان  دارد، این  ذهنیت را ایجاد می‌کند که، شروع آسان‌تری نسبت به ساخت فیلم‌های سینمایی و ساخت سریال برای وارد شدن به عرصه‌ی فیلمسازی است. تصوری که بیش از پیش فیلم‌ها را با شکست مواجه می‌کند.

آنچه جایگاه فیلم کوتاه را مهم و حیاتی می‌نماید، همان زمان محدود است که کار سازنده را دشوار می‌کند. چرا که این چارچوب قاعده‌ی بی‌رحمی است که فیلم‌ساز را مجبور می‌کند جهان‌بینی و فلسفه خود نسبت به پیرامونش را در چند دقیقه به مخاطب تفهیم کند.

محدودیتی که در سریال به لحاظ فرصت چند ده یا صد قسمتی یا سینمایی با زمان صد دقیقه الی سه ساعت وجود ندارد. در فیلم‌های کوتاه شما باید آنچه را که می‌خواهید بیان بدارید، از پیش‌فرض تا اصل طراحی و پرداخت قصه و نشان دادن دریچه‌ی نگاه خود، همه و همه را در چند دقیقه می‌با‌یست عرضه کنید، بطوریکه در جشنواره های داخلی و خارجی که بیش از 4000 جشنواره هستند، برای زبان‌های مختلف جهانی جشنواره‌ها نیز قابل درک و تفسیر باشد.

اشتباهاتی که بسیاری از فیلمسازان مرتکب می‌شوند، ساختن برشی از یک فیلم بلند است که به خودی خود می‌تواند فیلم بلند باشد. چرا که زمان کم یعنی به واقع فرصت کم برای یک سخنرانی حیاتی باشکوه و مهم!

از کجا ساخت فیلم کوتاه را شروع کنیم

در اینجا  می‌خواهیم توضیح دهیم چه چیزهایی شما  را به ساخت فیلم کوتاه وفادار نگه می‌دارد. در ساخت فیلم کوتاه شما باید از المان‌ها و نماد‌های مینیمال برای اجرایی کردن تفکر خود استفاده نمایید، همان‌طور که در یک نمایشگاه نقاشی، مکث شما در مقابل یک تابلوی نقاشی معمولا از ده دقیقه  تجاوز نخواهد کرد، اثری بر ذهن شما خط خواهد انداخت که از قواعد خاص خودش پیروی کرده باشد. فیلم کوتاه نیز به همین صورت است. شناساندن جهان شما و آنچه می‌خواهید به دیگران نشان دهید و آنچه دلتان می‌خواست در دنیا انجام شود  کار آسانی به نظر نمی‌رسد.

پیش فرضی قوی پیدا کنید

بطور مثال فیلم کوتاه شیرموز به کارگردانی کریستوفر نولان فیلم کوتاه «شیرموز» (Doodlebug) ماجرای مردی (با بازی جرمی تیوبالد) را به تصویر می‌کشد که سعی دارد حشره‌ای را در آپارتمان کثیف و درهم‌ریخته‌اش از بین ببرد.

اما پیش فرض یعنی چه؟

به این جمله‌ها  دقت کنید؛ دست بالای دست بسیار است- همیشه قدرت برتری وجود دارد- محدوده‌ی قدرت ما محدودیت ماست! همه‌ی این جمله‌ها می‌تواند شروع روایت یک فلسفه، و یا خط فکری فیلمساز باشد که سعی می‌کند، آنچه را که بدان اعتقاد دارد در قالب داستان روایت کند. حتی یک تیزر تبلیغاتی و فیلم آموزشی می تواند یک پیش فرض برای فیلم کوتاه باشد!

از چه تکنیک‌هایی استفاده کنیم

تکنیک‌های به کار رفته در کارهای کوتاه موفق جهان، به ما چند نکته‌ی اساسی را یادآور می‌شود. عنصر شگفت‌زدگی یا همان شوک و یا اصطلاح چَک زدن، چیزی است که فیلمسازان از آن استفاده می‌کنند. فیلمساز برای وادار کردن شما به دیدن عمق افکارش چاره‌ای جز پرتاپ کردنتان به اعماق ذهنش ندارد.

یک ضربه و یا یک شوک در پایان می‌تواند شما را بهت‌زده  و یا وادار به فکر کردن کند.  چیزی که به شما هشدار می‌دهد نگاه کنید، زندگی این‌گونه نیز می‌توانست باشد. هر داستان  و یا هر اتفاقی پتانسیل تبدیل شدن به فیلم کوتاه را ندارد. تکنیک‌های لازم است که بنای اصلی بدنه داستان را تشکیل می‌دهد.

داستان فیلم کوتاه چیست؟

 کریستوفر نولان در ساخت فیلم کوتاه شیرموز، اینگونه روایت میکند: مردی که سعی می‌کند حشره‌ای را بکشد و از شرش خلاص شود، خود موجودی شر و مزاحم برای دیگریست. اگر بخواهید این داستان را در جهان تعمیم دهید، چند مثال به ذهنتان خطور خواهد کرد. آیا یاد شکارچیان، قاتلان، جنگ‌طلبان، دعواهای خیابانی، دعوا بر سر پول و قدرت و جایگاه نمی‌افتید؟  کشمکش اعضای یک خانواده بر سر به‌دست آوردن فضای و امکانات بیشتر چطور؟

احتمالا نولان قصد داشته به ما نشان دهد از بالای بلندای برج‌هایی که قدرتمندان به پایین نگاه می‌کنند. انسان‌ها آنقدر کوچک هستند که می‌توان آن‌ها را از بین برد، حال آنکه انقلاب‌ها اساسا فرزندان خود را می‌خورند! این چرخه‌ی بی پایان له کردن برای ارضای خودخواهی و داشتن فضای بیشتر، همه و همه  در سه دقیقه!

دنیای داستان فیلم کوتاه

داستان شما قرار است در کجا اتفاق بیوفتد؟ بیابان، یک قایق، اتاق کوچک، طویله؟ دنیای داستان در فیلم کوتاه، بدون گفتن نیت شما باید گویای افکار شما باشد. همانطور که شما می‌دانید در طویله بوی تعفن مشامتان را خواهد سوزاند، ببینده نیز این را دریافت خواهد کرد که احتمالا قرار است با یک گندکاری مواجه شود!

دنیای خود را بیایید و تناسب‌اش با داستانتان را پیدا کنید. شما نمی‌توانید یک داستان دلهره‌آور را از جنگل تاریک به یک هتل شیک و بی‌نقص انتقال دهید. اگر این‌کار را کردید عواقبش با خودتان!

فضای داستان فیلم کوتاه

فضای داستان، به‌نظر می‌رسد همان دنیای داستان فیلم کوتاه باشد، اما نگاه جزئی‌تری به این مقوله دارد. یعنی دنیای داستان شما بیابان است و فضای داستان شما یک کپره! آنچه می‌خواهید بگویید باید با عناصر بصری شما در یک راستا باشد. یعنی به تعبیری بازوهای داستان خود را قوی و برای برداشتن مکافات داستان آماده ‌کنید!

سخن مختصر و مفید

همانطور که اشاره کردیم، شما زمان زیادی ندارید و این کار شما را سخت‌تر خواهد کرد. من را (مخاطب را) در سه الی ده دقیقه شگفت‌زده کنید و بذر معنی تازه‌ای را در ذهن ‌بکارید. اگر نمی‌توانید این کار را رها کنید.

چگونه این کار را انجام دهیم

مرز باریکی بین استفاده درست از عناصر بصری و گرفتن بلندگو و شعارزدگی وجود دارد. شما باید بتوانید بر احساسات و خلع‌های خود غلبه کنید و از ساخت تریبونی برای فریادهای شخصی بپرهیزید. حالا سوال ایجاد می‌شود که خب چه کنیم! مگه نگفتید جهان شخصی خود را بسازید؟ بسازید اما فریاد نزنید.

شما باید بتوانید استادانه، واقعیت، خیال و آنچه دلتان می‌خواست باشد را ترکیب کنید و کمپلکسی از این‌ها را با نتیجه‌ای از پیش تعیین شده به مخاطب عرضه کنید، اما در عین حال دست مخاطب را برای برداشت آزاد باز بگذارید. این بدان معنی است که شما نمی‌توانید دوربین را دستتان بگیرید و بدون نقشه، فلسفه و پیامدهای زندگی شخصی خود و تکنیک‌های حرفه‌ای فیلمی را بسازید که اقبالی به‌دست بیارود.

فیلم‌های کوتاه شکست خورده

با نگاهی به فیلم‌هایی که در آرشیو فیلمسازان سال‌ها رها شده‌اند و یا با پافشاری بر خوب بودن به جشنواره‌ها ارسال شده‌اند اما حتی از مرحله‌ی پذیرش اولیه عبور نکرده‌اند می‌توانید خیلی چیزها را دریافت کنید. مطمئن باشید نداشتن پکیجی از اندیشه و تکنیک فیلم کوتاه، شما را ساقط خواهد کرد.

اگر طلاق گرفته‌اید، اگر ورشکست شده‌‌اید یا نادیده گرفته شده‌اید به دنبال نشان دادن خودتان با احساساتی جریجه‌دار شده نروید. به واسطه ی نکاتی که به آن‌ها پرداختیم نشان دهید چه می‌شد اگر دنیا اینگونه می‌شد. و از پرداخت تک‌بعدی پرهیز کنید و جهانی با جزییات کافی خلق کنید، که قابل فهم برای تمام انسان‌هایی باشد که قطعا آن‌ها نیز معنی کمبود را می‌‌دانند.

مطلب ویژه: برای سفارش و تولید انواع فیلم های کوتاه جهت شرکت در جشنواره های مختلف داخلی و خارجی و همچنین اکران عمومی فیلم های کوتاه در داخل و خارج از ایران با کارشناسان ما تماس بگیرید.